Mình thích đọc cả sách tiếng Việt và tiếng Anh, nhưng dịch sách khiến mình hiểu sách hơn rất nhiều. Mình thấy dịch sách không chỉ giúp mình học thêm về tiếng Anh và tiếng Việt, mà còn là cách tuyệt vời để hiểu biết thêm về các nền văn hóa trên thế giới nữa.
Lily đã bắt đầu hành trình dịch sách của mình…
Khi mình dịch, mình phải hiểu rõ từng từ, từng câu chuyện trong sách. Điều này giúp nâng cao vốn từ vựng của mình lắm đấy. Ví dụ, khi mình dịch bộ sách fantasy Những Vệ Thần của Tuổi Thơ, mình phải tìm hiểu về những nhân vật huyền bí, các cuộc phiêu lưu kỳ thú, rồi cách họ kể chuyện. Mỗi lần như thế, mình lại học thêm được nhiều từ mới trong tiếng Anh và cách diễn đạt chúng trong tiếng Việt sao cho phù hợp. Nhà văn Hà Thủy Nguyên đã giúp mình hiểu được cách diễn đạt văn chương trong tiếng Việt. Dù là cuốn sách tranh thôi, nhưng tác giả William Joyce viết bằng ngôn ngữ văn chương nên khó dịch lắm, khác hẳn với những cuốn sách tranh thông thường khác. Đến bây giờ, bộ sách vẫn là thử thách ngôn ngữ khó khăn nhất mà mình từng tham gia.
Đặc biệt, khi dịch sách về lịch sử của loài người qua cuốn Không Thể Dừng Bước, mình còn được khám phá văn hóa của các quốc gia khác nữa. Mình thấy việc này thật sự thú vị vì mình không chỉ được đọc sách, mà còn được “du lịch” qua lịch sử của nhân loại, từ các nền văn minh cổ đại cho tới thời đại hiện đại. Mình được học hỏi về những sự kiện quan trọng, những phát minh vĩ đại, và cách chúng ảnh hưởng tới thế giới ngày nay.
Mình mong rằng một ngày nào đó, những cuốn sách mình dịch sẽ giúp mọi người, không chỉ ở Việt Nam mà cả trên thế giới, hiểu biết thêm về lịch sử và văn hóa của nhân loại. Mình tin là qua sách, chúng ta có thể kết nối với nhau dù ở bất kỳ đâu trên thế giới này.

NHỮNG VỆ THẦN CỦA TUỔI THƠ – Bộ sách dịch đầu tay của Lily
Trong số nhiều cuốn sách mà các chú Lê Duy Nam gợi ý cho mình dịch, mình đã chọn NHỮNG VỆ THẦN CỦA TUỔI THƠ, bộ sách kể về các vệ thần bảo vệ trẻ em trên Trái Đất. Lily chọn cuốn sách vì các vệ thần rất giống mẹ của Lily và những người bạn của mẹ vẫn hàng ngày làm các dự án vì cộng đồng.
Bộ phim hoạt hình nổi tiếng SỰ TRỖI DẬY CỦA CÁC VỆ THẦN được xây dựng và phát triển từ chính ý tưởng của bộ sách NHỮNG VỆ THẦN CỦA TUỔI THƠ. Bộ sách bao gồm 3 cuốn sách tranh và 5 cuốn tiểu thuyết, nhưng Lily mới chỉ đủ sức dịch 3 cuốn sách tranh thôi. 3 cuốn sách tranh bao gồm:
Người Cung Trăng: Cuốn sách kể về một em bé lưu lạc từ Kỷ Nguyên Vàng, cố gắng bảo vệ trẻ em trên Trái Đất và tìm kiếm, đánh thức các vệ thần khác.
Jack Frost: Hành trình vệ sĩ Ánh Đêm của Người Cung Trăng chiến đấu chống lại Pitch – Vua Ác Mộng, rơi xuống Trái Đất, mất đi trí nhớ, và sau đó trở thành Jack Frost – vị vệ thần bảo vệ niềm vui của các em nhỏ.
Thần Mộng Mơ: Một vị thần ngộ nghĩnh, luôn mỉm cười ngay cả khi đương đầu với ác mộng. Thần Mộng Mơ là vệ thần bảo vệ giấc mơ của các em nhỏ trên Trái Đất.












Qua quá trình dịch và theo sát những cuốn sách được in ra và đến tay bạn đọc, Lily được biết rằng để có một cuốn sách trên kệ sách thật không hề dễ dàng chút nào.
Thế này nhé,
Người làm bản thảo (có thể là tác giả hoặc dịch giả) và cả các cô chú biên tập, hiệu đính đều rất mất công để chọn chữ nghĩa phù hợp, để thể hiện hết toàn bộ các ý tưởng bằng ngôn ngữ.
Rồi đến cô chú thiết kế, phải vất vả vẽ các chi tiết, sắp xếp các chi tiết hợp lý. Lily còn nghe kể rằng cô thiết kế của Book Hunter ngồi vẽ chữ đau hết cả lưng.
Sau đó Lily còn được theo chân các cô chú đến tham quan nhà in khi những cuốn sách được in. Các cô chú công nhân in sách thật vất vả, làm việc liên tục, kỹ lưỡng từng chi tiết để hình ảnh từ file trên máy tính hiển thị đẹp nhất trên giấy.
Và ngay cả khi cầm sách trên tay rồi, quá trình bảo quản và vận chuyển sách vẫn đòi hỏi tốn rất nhiều công sức!
Qua đó, Lily càng thêm yêu hơn những cuốn sách mà mẹ mua cho Lily, và cả những cuốn sách mà mẹ chưa kịp mua cho Lily nữa!

Lily dịch cuốn sách kể chuyện lịch sử “Không Thể Dừng Bước” của Yuval Noah Harari
Wow, thật tuyệt vời khi mình được tham gia dự án dịch cuốn sách “Không Thể Dừng Bước” của Yuval Noah Harari! Đây là một trải nghiệm thực sự đáng nhớ và phong phú với mình.
Cuốn sách này là một tác phẩm dành cho thiếu nhi, nó dẫn dắt độc giả – đặc biệt là các em nhỏ từ 8 tuổi trở lên – vào hành trình kỳ diệu và đầy màu sắc của loài Sapiens. Mình thích cách mà Harari kể về lịch sử loài người một cách hài hước. Quá trình dịch cuốn sách này giúp mình học hỏi thêm rất nhiều, không chỉ về lịch sử loài người mà còn về cách truyền đạt những thông tin phức tạp một cách dễ hiểu và thú vị. Mình cảm thấy rất tự hào khi có thể góp phần làm cho tác phẩm này trở nên gần gũi hơn với bạn đọc nhỏ tuổi ở Việt Nam.

Rất nhiều bác và các cô chú trí thức, nhà báo khen cuốn sách này. Mình thấy đây là một sự khích lệ rất lớn. Mình đã giới thiệu sách với bác Khúc Thị Hoa Phượng, giám đốc nhà xuất bản Phụ Nữ Việt Nam, một người rất thích đọc sách lịch sử và văn học phiêu lưu. Chắc bác Hoa Phượng hồi nhỏ cũng nghịch ngợm và tò mò giống mình.
Cuốn sách còn được Đại sứ quán Israel đưa tin trong trang tin của mình. Mẹ mình rất thích văn hóa Do Thái và kể về Do Thái rất nhiều với mình, và giờ đây mình được những người Do Thái biết tới.

Danh mục các nhà báo viết về Lily & cuốn sách Không Thể Dừng Bước
- Khi trẻ 10 tuổi dịch sách lịch sử – Tuổi Trẻ Online (tuoitre.vn)
- Dịch giả 10 tuổi đưa kiến thức khoa học, lịch sử đến gần độc giả nhỏ tuổi qua Unstoppable Us (quochoitv.vn)
- 10-year-old translator brings scientific knowledge closer to young readers (vietnamnet.vn)
- Dịch giả 10 tuổi chuyển ngữ bộ sách lịch sử dành cho thiếu nhi | Báo điện tử An ninh Thủ đô (anninhthudo.vn)
- Cô bé 10 tuổi là dịch cuốn sách về khoa học (vietnamnet.vn)
- Cô bé 10 tuổi dịch sách khoa học – lịch sử – Tác giả – ZNEWS.VN
Dịch cuốn sách “Những con đường tơ lụa và những trang sử phi thường tạo nên thế giới ” của Peter Frankopan (bản sách tranh)
Mình rất thích dịch cuốn sách “Những con đường tơ lụa và những trang sử phi thường tạo nên thế giới” của Peter Frankopan, đầu tiên bởi vì sách được thiết kế rất đẹp, đẹp ơi là đẹp! Sách được thiết kế đẹp như vậy là bởi vì “những con đường tơ lụa” là con đường giao thương, đi qua rất nhiều đô thành phồn hoa và giàu có, nên lịch sử về chúng là lịch sử của những đồ vật đẹp đẽ, những tòa lâu đài hoành tráng… Chính vì sự đẹp đẽ này mà mình đã có động lực để tra cứu rất nhiều điều mình chưa được biết đến, đặc biệt ở khu vực Trung Đông.
Cuốn sách cũng được đón nhận rất nồng nhiệt từ người lớn chứ không chỉ các bạn nhỏ. Mọi người đều ngạc nhiên vì một cuốn sách tưởng chừng như của trẻ con lại có thể chứa nhiều kiến thức hay ho và phức tạp như vậy.
Mẹ con mình vẫn ấp ủ kế hoạch khám phá thế giới Trung Đông huyền bí, tiếc rằng kế hoạch này chưa được thực hiện do những cuộc chiến tranh và tranh chấp phức tạp tại đây. Mình hi vọng chiến tranh mau chóng kết thúc, để mẹ con mình có thể phiêu lưu ở thế giới “Ngàn lẻ một đêm” ấy.

Danh mục các nhà báo viết về Lily & cuốn sách “Những con đường tơ lụa”:
- Tìm đường đưa con trẻ đến với lịch sử thông qua những cuốn sách
- Bộ sách lịch sử dành cho thiếu nhi
- In Vietnam, parents are vital guides for children in search of knowledge: book advocate | Tuoi Tre News
- Dịch giả nhí Lily và con đường tơ lụa tri thức từ cha mẹ – Tuổi Trẻ Online
Cuốn sách “toàn chữ” đầu tiên mà Lily dịch: “Quảng cáo & những hiệu ứng xã hội” của Sarah Turnbull
Từ khi bắt đầu dịch sách, mình toàn dịch những cuốn sách tranh có nhiều minh họa, được viết bằng ngôn ngữ dễ hiểu để các bạn nhỏ như mình có thể đọc được, thế nhưng Book Hunter đã “dụ” mình “đánh liều” dịch một cuốn sách “toàn chữ”, không những vậy còn rất học thuật, về một chủ đề rất gần gũi với đời sống và kinh doanh: “Quảng cáo & hiệu ứng xã hội” của Sarah Turnbull, nằm trong bộ sách “Nguyên lý kinh doanh bền vững” của Book Hunter. Đây là một cuốn không hề dễ đọc, mình nghe ba mình nói, thậm chí còn khó với các anh chị sinh viên.
Nhưng mình thích cuốn sách, dù chẳng có chút hình ảnh nào. Bởi vì mỗi khi cuốn sách đề cập đến một ví dụ về các trường hợp quảng cáo, mình lại có thể tra cứu và đọc rất nhiều câu chuyện thú vị xoay quanh. Mình đã nhiều là thốt lên: “À, hóa ra mình đã bị quảng cáo dắt mũi như thế!”

Hôm ra mắt sách tại Đu Đủ Coffee, có rất nhiều bác, nhiều cô chú đang là chủ doanh nghiệp hoặc là dân marketing gạo cội ở nhiều ngành nghề khác nhau đã tới trò chuyện về sách cùng mình. Ở buổi nói chuyện mình còn được “hóng” thêm bao nhiêu là câu chuyện kinh doanh buôn bán ở Việt Nam và rất nhiều “chiêu” quảng cáo chỉ có ở Việt Nam.
Hiện giờ, mình đang nghỉ ngơi sau những dự án dịch sách liên tiếp nối nhau. Mình cũng chưa biết cuốn sách tới đây mình tham gia dịch sẽ là cuốn gì! Chắc là không thể dễ hơn những cuốn mình đã dịch đâu, vì mình là một dịch giả “không thể dừng bước” mà!